เครื่องมือจัดการเรียนรู้สำหรับครูยุคดิจิทัล

2. Micro Learning (การเรียนรู้แบบทีละเล็กละน้อยผ่านเนื้อหาสั้นๆ) เป็นแพลตฟอร์มที่มีการนำเสนอเนื้อหา (Contents) เพื่อพัฒนาทักษะทางวิชาชีพให้สั้นกระชับ เพื่อตอบโจทย์คนทำงานที่มีเวลาจำกัด โดยแบ่งเนื้อหาการเรียนรู้ออกเป็นตอนๆ ใช้เวลาในการเรียนแต่ละครั้งไม่เกิน 2-7 นาที เป็นเนื้อหาที่ย่อยง่ายและกระชับเพื่อช่วยเอื้อให้ผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้ง่ายและรวดเร็วขึ้น นอกจากนี้ ผู้พัฒนายังสามารถนำเสนอเนื้อหาได้หลากหลายรูปแบบ เช่น วิดีโอ เกม Quiz และพอดแคสต์ (Podcast)

3. Social Learning (การเรียนรู้ร่วมกันผ่านสื่อสังคมออนไลน์) แนวโน้มในอนาคตจะมีการใช้แพลตฟอร์มเพื่อส่งเสริมให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทั้งแบบทางการและแบบไม่เป็นทางการผ่านทางเครื่องมือต่าง ๆ เช่น กระดานสนทนา (WebBoard) เวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้บนพื้นที่เสมือน (Forum) การสนทนาโต้ตอบ (Chat) รวมถึงระบบแชร์ไฟล์เอกสารให้ใช้งานร่วมกันไปจนถึงการสร้างกลุ่มแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (Learning Circle) หรือการสร้างเครือข่ายชุมชนแห่งการเรียนรู้เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน (PLC)

4. LXP – Learning Experience Platform (แพลตฟอร์มสร้างเสริมประสบการณ์การเรียนรู้) แพลตฟอร์ม LXP จะทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการสรรหาเนื้อหาสาระให้ผู้เรียน (Content Aggregator) ตลอดจนสร้างเส้นทางการเรียน (Learning Pathway) และติดตามกิจกรรมหรือความคืบหน้าในการเรียน นอกจากนี้ LXP ยังส่งเสริมประสบการณ์การเรียนรู้ของผู้ใช้ และมีเครื่องมือช่วยผู้สอนในการวางแผนการสอน การแนะนำให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ตามอัธยาศัยและตั้งเป้าหมายการเรียนให้เหมาะกับระดับความสามารถของตนไปจนถึงเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้เรียนคนอื่นๆ

5. AI (ปัญญาประดิษฐ์) แนวโน้มอนาคตจะมีการนำ AI เข้ามาใช้ในแพลตฟอร์มการเรียนออนไลน์ต่าง ๆ มากขึ้น โดย AI จะมีบทบาทเป็นผู้ช่วยในการจัดการเรียน เช่น ช่วยลดภาระของครูในการจัดการบทเรียน จัดการเนื้อหา และการตรวจแบบฝึกหัด หรือช่วยจับคู่ผู้สอนกับผู้เรียนที่เหมาะสม ตัวอย่างเช่น แพลตฟอร์ม VIPKid ของประเทศจีนที่ช่วยจับคู่นักเรียนกับครูผู้สอนเจ้าของภาษาจากประเทศสหรัฐอเมริกา และการใช้ AI Chatbot (ระบบหุ่นยนต์ตอบกลับอัตโนมัติ) เพื่อตอบคำถามง่าย ๆ หรือแนะนำข้อมูลความรู้และบทความวิชาการให้แก่ผู้เรียน

6. Gamification (การเรียนรู้ที่ขับเคลื่อนด้วยรูปแบบของเกม) โดยจะมีการนำรูปแบบของเกมมาใช้เป็นกลยุทธ์เพื่อดึงดูดความสนใจผู้เรียน  เป็นการนำเนื้อหาสาระความรู้มาถ่ายทอดในรูปของเกม ซึ่งจะทำให้ผู้เรียนรู้สึกสนุกสนาน ลดแรงกดดัน และเพิ่มประสิทธิภาพในการเข้าใจและจดจำเนื้อหา

7. Immersive Learning (การเรียนรู้ผ่านเทคโนโลยีเสมือนจริง) เพื่อให้ผู้เรียนรู้สึกดื่มด่ำกับสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ทางเทคโนโลยีดิจิทัลที่เหมือนจริง โดยเทคโนโลยีโลกเสมือน เช่น VR, AR, MR จะถูกนำมาใช้ในแพลตฟอร์มต่างๆ มากขึ้น ซึ่งเทคโนโลยีเสมือนจริงจะช่วยให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมและสนใจกับสิ่งที่อยู่ตรงหน้า และได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงในสภาพแวดล้อมเสมือนจริง การได้ใช้ประสาทสัมผัสต่าง ๆ จะช่วยกระตุ้นให้ผู้เรียนรู้สึกเพลิดเพลินไปกับการเรียนรู้และจดจำเนื้อหาได้ดียิ่งขึ้น เทคโนโลยีเสมือนจริงจะสามารถนำมาใช้ในการทดลองวิทยาศาสตร์เสมือนจริงและการเรียนรู้ทักษะที่ใช้งบประมาณสูง ตัวอย่างเช่น การบินหรือการโต้ตอบต่อสถานการณ์ฉุกเฉินอย่างปลอดภัย สถานการณ์ไฟไหม้ ภูเขาไฟระเบิด สึนามิหรือพายุถล่ม อีกทั้งยังสามารถเปิดมิติใหม่ในการเรียนรู้ให้กับผู้เรียนได้ตื่นตาตื่นใจ

8. Video Multimedia Learning (การเรียนผ่านสื่อวีดิทัศน์มัลติมีเดีย) เป็นรูปแบบที่มาแรงอย่างต่อเนื่องผ่านแพลตฟอร์มวิดีโอมัลติมีเดียอย่างเช่น YouTube ซึ่งเป็นเว็บทางสังคมที่ได้รับความนิยมสูงสุดเป็นอันดับ 2 ของโลก และคาดการณ์ว่าในอนาคตปริมาณการใช้งานอินเทอร์เน็ตกว่า 80-90% จะถูกขับเคลื่อนด้วยวิดีโอนำเสนอเนื้อหา (Video Content) โดยการใช้สื่อวีดิทัศน์เพื่อถ่ายทอดความรู้หรือทักษะมีแนวโน้มที่จะถูกปรับเนื้อหาให้สั้นลง และตอบโจทย์เฉพาะบุคคลมากขึ้น มีการนำเสนอแผนภาพข้อมูล (Data Visualization) เพื่อช่วยเสริมในการอธิบายเนื้อหา และจะมีการผนวกเทคโนโลยีต่างๆ เช่น Interactive หรือเทคโนโลยีเสมือนจริงเพื่อกระตุ้นความสนใจของผู้เรียน

2. เครื่องมือพัฒนาเนื้อหา เป็นเครื่องมือที่ใช้สําหรับสร้างสรรค์เนื้อหาหลากหลายรูปแบบ เครื่องมือพัฒนาเนื้อหาจะสามารถสร้างเนื้อหาได้ทั้งแบบข้อความ ภาพ กราฟิก เสียง ภาพเคลื่อนไหว แอนิเมชั่น วิดีโอ มัลติมีเดีย แบบฟอร์ม ความเป็นจริงเสมือน (VR) ความเป็นจริงเสริม (AR) ซึ่งผู้เรียนสามารถเลือกเรียนรู้ได้ตามความต้องการ ประกอบด้วย เครื่องมือพัฒนาเนื้อหา เครื่องมือจับภาพหน้าจอและจับภาพเคลื่อนไหวบนหน้าจอ และเครื่องมือแบบฟอร์มสํารวจ 

3. เครื่องมือทรัพยากรบนเว็บไซต์ เป็นเครื่องมือในลักษณะเว็บไซต์ จัดเป็นทรัพยากรแบบออนไลน์ที่ผู้เรียนแต่ละบุคคลสามารถเลือกเรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง เพื่อสืบค้นข้อมูล เข้าถึงแหล่งข้อมูล ศึกษาด้วยตนเอง จัดการข้อมูลอย่างเป็นระบบ ตลอดจนใช้เพื่อนําเสนอและเผยแพร่ความรู้ของตนบนระบบเครือข่าย ประกอบด้วย เครื่องมือสืบค้นข้อมูลในอินเทอร์เน็ต เครื่องมือแหล่งทรัพยากรบนเว็บไซต์ เครื่องมือหลักสูตรออนไลน์บนเว็บไซต์ เครื่องมือข่าวและการจัดการเนื้อหา 

4. เครื่องมือการสื่อสารและการทำงานร่วมกัน เป็นเครื่องมือที่ใช้ร่วมกันทางสังคมผ่านระบบออนไลน์เพื่อติดต่อสื่อสาร สร้างปฏิสัมพันธ์ ถ่ายทอด เผยแพร่ แลกเปลี่ยนเนื้อหาหรือเรื่องราวที่ต้องการสื่อสารกันผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ประกอบด้วย เครื่องมือเครือข่ายทางสังคม การส่งข้อความ เครื่องมือการประชุมผ่านวิดีโอ เครื่องมือการใช้แฟ้มข้อมูลร่วมกัน และเครื่องมือการทํางานเป็นทีมและร่วมมือกัน 

5. เครื่องมือส่วนบุคคลและพัฒนางาน เป็นเครื่องมือที่ใช้สําหรับการเรียนรู้และพัฒนางานด้วยตนเองตามวิธีการพื้นฐานหรือเฉพาะทาง ประกอบด้วย เครื่องมือสํานักงาน เครื่องมืออีเมล์ และเครื่องมือเฉพาะสำหรับเพิ่มประสิทธิภาพงานส่วนบุคคล

     ครูในยุคดิจิทัลจะต้องมีความรู้ความเข้าใจในการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล และสามารถนำเครื่องมือ อุปกรณ์ สื่อออนไลน์ที่มีอยู่มาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในงานด้านการจัดการศึกษา โดยเฉพาะการออกแบบและจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาผู้เรียน การสร้างสื่อการเรียนรู้ที่ตอบสนองการเรียนรู้ของผู้เรียนแต่ละบุคคล ตลอดจนการวัดและประเมินผลเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียน ดังนั้น ครูดิจิทัลจึงต้องสามารถใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ รวมถึงแอปพลิเคชันที่เป็นเครื่องมือต่างๆ ได้อย่างมีวิจารณญาณ สามารถสร้างเครือข่ายความร่วมมือทางวิชาการและสร้างสรรค์องค์กรแห่งการเรียนรู้ (PLC) เพื่อพัฒนาการศึกษาและแบ่งปันความรู้ร่วมกันทางสังคมเพื่อให้เกิดการพัฒนาการศึกษาอย่างยั่งยืน และก้าวทันต่อการเปลี่ยนแปลง